ليلي صدر

خنديدن نوعي «آنتي‌بيوتيک» طبيعي است که همه انسان‌ها با استفاده از آن مي‌توانند بسياري از دردهاي خود را کم کنند. خنده واکنشي است غير ارادي که باعث انقباض هماهنگ 15 عضله صورت و سريع شدن تنفس و جريان خون و در نتيجه افزايش ترشح آدرنالين در خون مي‌شود که تاثير نهايي آن ايجاد احساس لذت و شادابي در فرد است. خنده ارزان‌ترين داروي پيش‌گيري و مبارزه با بسياري از بيماري‌هاست و باعث پايين آمدن ضربان قلب و کاسته شدن فشار خون مي‌شود و از آن‌جا که شخص را وادار مي‌کند نفس عميق بکشد، موجب مي‌شود ميزان اکسيژن بافت‌ها افزايش يابد و باعث طولاني شدن عمر نيز شود.

استرس‌ها و اضطراب‌هاي روزانه در طول زمان چنان ناهماهنگي‌هايي در جسم ايجاد مي‌کنند که ممکن است به بحران رواني منتهي شوند. زماني‌که هورمون‌هاي ناشي از فشار رواني به‌طور دائم به مقدار زياد توليد شود، سيستم دفاعي بدن قادر به انجام وظيفه کامل نخواهد بود و همين راه را براي انواع عفونت‌ها و بيماري‌ها هموار کرده، اندام‌هاي داخلي بدن را تحت فشار شديدي قرار خواهد داد. خنديدن مي‌تواند سلاح موثري براي مقابله با اين فشارهاي رواني و استرس‌هاي روزمره باشد. ترشح هورمون «ايمونوگلوبولين» در بدن با ميزان خنديدن ما ارتباط مستقيم دارد. ايمونوگلوبولين به مبارزه دستگاه ايمني بدن با باکتري‌ها و ميکروب‌ها کمک و شخص را براي مقابله با بيماري‌ها آماده مي‌کند. علاوه بر آن هورمون «سايتاکيناز» که به آن هورمون شادي نيز گفته مي‌شود، در اثر خنديدن، نوعي ماده شيميايي خاص سيستم عصبي به نام «آندروفين» توليد مي‌شود که در شخص اعتماد به نفس و سرخوشي ايجاد مي‌کند. پژوهش‌هاي ديگر بر روي خنديدن نشان مي‌دهد که انسان‌ها به وسيله خنده، درد را بيشتر تحمل مي‌کنند به اين دليل که خنده ترشح آندروفين را زيادتر مي‌کند و آندروفين کشنده‌هاي طبيعي درد در بدن هستند. در واقع آندروفين ماده‌اي مشابه «مرفين» است که در بدن ساخته مي‌شود، مقدار اين ماده در خون، در اثر ورزش و فعاليت‌هاي نشاط‌آور، بالا مي‌رود.

دانشمندان انگليسي بعد از سال‌ها تحقيقات به اين نتيجه رسيدند که يک دقيقه از ته دل خنديدن معادل 45 دقيقه ورزش، انسان را سر حال مي‌آورد. بنابر آخرين تحقيقات علمي، خنديدن، باعث کاهش بروز انواع بيماري‌ها از جمله بيماري‌هاي قلبي هم مي‌شود. از طرفي خنده با ايجاد تغييراتي در راه‌هاي تنفسي، باعث مي‌شود هواي بيشتري در بيني ما جريان يافته و به سرد شدن مغز کمک کند. مي‌دانيد که هر چه مغز خنک‌تر باشد ما شادتر خواهيم بود! مقاله‌اي هم وجود دارد که مي‌گويد: کساني که دچار حمله قلبي شده‌اند با حداقل 30 دقيقه خنديدن در روز مي‌توانند احتمال حمله قلبي دوم را تا حد قابل توجهي کاهش دهند. همچنين کساني که فشار خون دارند با وجود روحيه شاد و خنديدن مي‌توانند فشار خون خود را در حد مطلوب نگه دارند.

جالب است بدانيد که 100 بار خنديدن برابر 15 دقيقه دوچرخه سواري کردن است. به گفته پزشکان اکثر مردم احساسات منفي از قبيل ترس يا نفرت را در خود نگه مي‌دارند و خنده راهي است، براي بيرون ريختن اين احساسات و به همين دليل است که افراد وحشت زده را معمولا به رفتن سينما براي ديدن فيلم‌هاي خنده‌دار ترغيب مي‌کنند. به‌طور کلي خنده از 2 قسمت تشکيل شده است. يکي به حالت صورت و ديگري به صدايي که توليد مي‌شود اطلاق دارد. وقتي ما مي‌خنديم، مغز دستور اين عمل‌ها را صادر مي‌کند و اگر شديدتر بخنديم، دستورهايي براي تکان خوردن دست‌ها و پاها نيز صادر مي‌شود. گاهي وقت‌ها در حالت‌هاي شديد خنده مجراهاي اشکي هم وارد کار مي‌شوند و در حالي که از شدت خنده دهان خود را براي گرفتن اکسيژن بيشتر باز و بسته مي‌کنيم صورت هم از اشک خيس مي‌شود و حتي رنگ چهره به قرمز تغيير مي‌کند.

اين‌که در کدام کشور و با چه فرهنگي بزرگ شده‌ايم، بر خنديدن ما اثر مي‌گذارد؛ معمولا اگر جوک‌هاي کشورهاي ديگر را بشنويم، شايد نخنديم که اين به تفاوت فرهنگ‌ها بر مي‌گردد. وقتي کسي به شما مي‌گويد که جوک‌تان اصلا خنده‌دار نبود هم 2 دليل مي‌تواند داشته باشد يکي احساس منفي که در شخص ايجاد شده و ديگري اين‌که آن شخص نکته جوک را نفهميده و يا برايش جذاب نبوده است.

در حال حاضر اين عقيده که قسمت عمده بيماري‌ها بر اثر احساسات منفي و اضطراب‌ها به وجود آمده و پيشرفت مي‌کند، توسط اکثر روان‌شناسان و روان‌پزشکان مورد قبول قرار گرفته است و اگر مي‌خواهيد از داروي خنده بهترين استفاده را ببريد با هم بخنديد نه به هم!