تاریخچه بنای خواجه ربیع

آرامگاه خواجه ربیع دارای بقعه‌ای مجلل و گنبدی زیبا با صحن و سرای عالی و باغی بزرگ شامل دو قسمت، از زیبا ترین ابنیه تاریخی خراسان به شمار می آید.این بنای تاریخی اولین باز در روزگار تیموریان بنا گردیده است و سپس در سال 1021 ،هجری قمری به پیشنهاد عالم بزرگوار شیخ بهائی . به دستور شاه عباس صفوی ،توسط معماران نامدار عهد صفوی بازسازی و گنبد با شکوهی بر فراز آن ساخته و با هنر کاشی کاری و کتیبه نویسی تزیین شده است.

ساختمان فعلی آرامگاه با زیر بنای بيش از ۶۶۰ متر مربع به صورت هشت ضلعی است که در چهار ضلع بزرگتر آن، ورودی های طاقی شکل تعبیه شده است و در اضلاع دیگر 16 حجره قرار دارد و دیوار بقعه نیز با کاشیهای معرق کاشیکاری و تزیین شده است.

این بنا شامل معماری با آیین ها و باورهای مذهبی، نقاشي هاي طلايي رنگ بر ديواره های داخلي و کاشی کاری هایی از یک رنگ و معرق است. کاشي کاري هاي و نقش هايی که بر روی آن حک شده بيشتر شامل نقوش اسليمي و خطايي است و در این میان نقش اژدهايي در کاشي کاري هاي ايوان غربي است که نشان از کاشي کاري هاي منحصربه فرد دوران صفوي دارد. نقاشی‌های طلایی رنگ بر رویه دیواره داخلی و نیز دو کتیبه به خط علیرضا عباسی، خوشنویس بزرگ عهد صفوی جلوه و جلای خاص و زیبایی به این اثر تاریخی بخشیده است. مصالح به کار رفته در بناي آرامگاه، آجر چهارگوش با ملات ماسه گچ است، در برخي بخش هاي مرمتي از سيمان نيز استفاده شده است.

درکتیبه سقف بنا با گچبری بسیاز نفیسی،حدیث جابربن عبدالله انصاری از رسول اکرم (ص) با ذکر نام دوازده امام معصوم علیه السلام مشاهده می شود، پیرامون گنبد نیز تاریخ بنا به خط ثلث توسط استاد علیرضا عباسی ،نقش بسته است. بنای آرامگاه در وسط باغی بزرگ قرار دارد و چندید قرن است که زیارتگاه مومنان و مورد توجه زائران بارگاه ملکوتی حرت امام رضا (ع) میباشد.

این زیارتگاه علاوه بر بقعه خواجه ربیع، آرامگاهی برای 1271 شهید انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است که در حجره های اطراف باغ و داخل صحن اصلی به خاک سپرده شده اند.

=====

زندگی نامه خواجه ربیع

ربیع بن خثیم بن عایذ بن عبدالله کوفی معروف به جواجه ربیع از بزرگان و پارسایان معروف صدر اسلام و از مرزبانان عقیده و ایمان بوده است.

مورخان و عالمان علم رجال از او به عنوان فردی ادیب،لغت شناس،مفسر و محدث یاد کرده اند که شاگردانی نیز در مکتبش پرورش یافته اند، همچنین وی را به عنوان یکی از پارسایان و زهاد، هشتگانه صدر اسلام ستوده اند و از مراتب زهد او حکایت های گوناگونی نقل شده است.

در حالات خواجه ربیع نقل شده است که در زمان حکومت حضرت علی (ع) خدمت ایشان رسیده و از حضرت اجازه خواست به یکی از سرحدات حکومت اسلامی برود و برای گسترش حکومت اسلامی جهاد و تلاش کند حضرت نیز وی را برای مرزبانی ری و قزوین فرستاد و مدتی نیز حکومت این مناطق را عهده دار بود.

سرانجام خواجه ربیع پس از عمری تلاش در راه عقیده و ایمان و مجاهدت در راه دین اسلام در سال 63 هجری قمری دارفانی را وداع گفت.

آرامگاه خواجه ربيع امروز به عنوان یکی از قدیمی‌ترین رجال مدفون در پیرامون شهر کنونی مشهد محسوب می شود و مشهور است که امام رضا (ع) هنگام سفر به خراسان در سال‌های ۲۰۰ تا ۲۰۳ ه‍جری قمری قبر خواجه را زیارت کرده است.

=====

شهید شیخ احمد کافی (ره)

در سمت راست ورودی مقبره خواجه ربیع در داخل یکی از حجره ها،قبر مطهر شهید شیخ احمد کافی (ره) به همراه قبر پدر و برادر بزرگوار ایشان قرار دارد که میعادگاه عاشقان و شیفتگان این شهید و عالم بزرگوار میباشد.

در ادامه میتوانید تصاویر مربوط به این آرمگاه تاریخی و عرفانی را ببنید:

قبور شهید شیخ احمد کافی(ره) به همراه پدر و برادر ایشان:

در زیر با کلیک بر روی هر عکس می توانید یک دورنمای وسیع (پانوراما) از این آرامگاه را دریافت کنید:

نقشه محل دقیق آرامگاه:  

 ============

پ.ن: زندگی نامه شهید شیخ احمد کافی (ره) را اینجا ببنید.